تصاویری از تجهیزات آزمایشگاهی انستیتو مهندسی نفت دانشگاه تهران
آزمایشگاه آنالیز معمولی و ویژه مغزه (Routine/ Special Core Analysis Lab)
برای دیدن عکس ها به ادامه مطلب برید...
منبع: http://ipe.ut.ac.ir/?page_id=63
دستگاه تصویربرداری اشعه گاما (Gamma Ray Logger)
دستگاه مذکور آنالیز کاملی از پرتو طیفی اشعه گاما که به طور طبیعی از مغزهها منتشر میشود را بدست میدهد. این دستگاه قادر به تفکیک پرتوهای اورانیوم, توریوم و پتاسیم میباشد. اطلاعاتی که به این ترتیب بدست میآیند را میتوان به منظور تصحیح عمق ثبت شده برای مغزهها و عمق حاصل از نمودارگیری حفره باز چاهها استفاده کرد.
دستگاه تصویربرداری دیجیتال از مغزه (DICOSCAN)
این دستگاه دیجیتال تمام اتوماتیک به منظور تهیه تصاویر از مغزههای کامل یا برشهای مغزه با استفاده از نور معمولی یا نور ماوراء بنفش طراحی شده است. مغزه در جایگاه مخصوص دستگاه قرار گرفته و یک دوربین با حرکت خطی در بالای آن با استفاده از نور سفید یا ماوراء بنفش شروع به تهیه تصاویر میکند. این تصاویر به صورت اتوماتیک، رقومی شده و در کامپیوتر ذخیره میگردند.
دستگاه استخراج سیال از مغزه (Dean Stark)
حداکثر دما: 150
این دستگاه به منظور استخراج سیالات موجود در مغزه بکار گرفته می شود. این عمل با استفاده از عبور متوالی حلال داغ از سنگ انجام می پذیرد. در خروجی، آب و حلال سرد شده و مقادیر آب و نفت توزین و مقادیر اشباع سیالات در مغزه بدست می آیند.
دستگاه شوینده با حلال و دی اکسید کربن (Core Cleaner)
فشار حلال: 10000
فشار دی اکسید کربن : ۲۰۰
این دستگاه به منظور تمیزکردن مغزه از نفت و گل حفاری بکار می رود. به این منظور مغزه در حلال (که معمولاً تولوئن می باشد) غوطه ور می گردد. مقداری گاز CO2 در حلال حل شده و سپس سیستم تحت فشار قرار می گیرد. کاهش ناگهانی فشار تا فشار اتمسفریک باعث خارج شدن نفت باقیمانده از مغزه می گردد.
کوره های خشک کن (Drying Ovens)
ظرفیت: ۵۳ و ۱۰۸ لیتر
حداکثر دما: 220
مغزه هایی که با استفاده از حلال شسته شده اند و یا در دستگاه استخراج سیال از مغزه (Dean Stark) سیال از آنها استخراج شده است، جهت انجام آزمایشات دیگر در این کوره ها خشک می شوند.
دستگاه برش مغزه (Core Slabbing Saw)
حداکثر قطر مغزه: ۵ اینچ
حداکثر طول مغزه: ۶۸۰ میلی متر
این وسیله به منظور برش مغزه در ابعاد مشخص و با مقاطع کاملاً صاف بکار می رود. دستگاه بگونه ای طراحی شده است که مغزه در حین برش حرکت نداشته باشد و نیروی وارد بر آن نیز یکنواخت باشد تا مغزه در حین برش ترک بر ندارد.
دستگاه برش موازی مغزه (Trimming Machine)
حداکثر قطر مغزه: ۲ اینچ
حداکثر طول مغزه: ۳ اینچ
این دستگاه به منظور برش مغزه در ابعاد مشخص و با دو انتهای کاملاً موازی به کار گرفته می شود. به عبارت دیگر مغزه های حاصل از دستگاه مغزه گیر ابتدا در این دستگاه در دو انتها پیرایش می شوند.
دستگاه صیقل دهنده مغزه (Endface Grinder)
دقت: ۰۰۱/۰ اینچ
حداکثر قطر مغزه: ۲ اینچ
در صورتی که مغزه های بدست آمده از دستگاه برش موازی مغزه برای آزمایشی خاص مورد نیاز باشد، بگونه ای که ابعاد دقیق مغزه بسیار اثرگذار باشد، در این دستگاه مغزه ها با دقت زیاد به ابعاد مشخص درآورده می شوند
دستگاه مغزه گیر (Plugging Machine)
قطر مغزه: ۱ و ۵/۱ اینچ
حداکثر طول مغزه: ۵ اینچ
این وسیله به منظور تهیه مغزه با ابعاد مشخص از مغزه های بزرگ تهیه شده ازمیدان نفتی بکار گرفته می شود. مغزه های استوانه ای شکل با قطر ۱ یا ۵/۱ اینچ و حداکثر طول ۵ اینچ بوسیله این دستگاه قابل تهیه می باشد.
دستگاه اندازه گیری تخلخل (Helium Porosimeter)
حداکثر فشار: 10000
قطر مغزه: ۱ و ۵/۱ اینچ
طول مغزه: ۷۵/۰ تا ۳ اینچ
این دستگاه به سادگی و با استفاده از تزریق گاز هلیم، میزان تخلخل مغزه را اندازه گیری می نماید. نرم افزار متصل به دستگاه امکان کالیبره کردن ساده دستگاه را فراهم نموده، نتایج را به شکل یک گزارش آماده، تحویل کاربر می دهد.
دستگاه اندازه گیری فشار موئینگی (CAPRI)
حداکثر دما: 175
حداکثر فشار: 10000
سیستم CAPRI به منظور تعیین منحنیهای فشار موئینه (فشارموئینه مثبت ومنفی) و نیز تعیین اندیس مقاومت الکتریکی بر حسب اشباع نمونة مغزه، طراحی شده است. همچنین توان اشباع n در رابطه آرچی وفاکتور سیمانشدگی m نیزمحاسبه میشوند. دانش مربوط به فشار موئینه نفت ـ آب و اندیس مقاومت الکتریکی برحسب اشباع در بسیاری از محاسبات مهندسی مخزن مورد نیاز است که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- ارزیابی اشباع آب همزاد جهت محاسبه نفت درجا
- کالیبراسیون نمودارهای مقاومت الکتریکی
- تعیین ارتفاع ناحیه انتقالی مجاور با سطوح تماس سیالات در مخزن
- مدلسازی جابجائی نفت توسط فرآیند آشام خودبخودی آب یا تزریق آب
شایان ذکر است که سیستم مذکور قادر به انجام آزمایشات با استفاده از نفت زنده ونیز نفت تصفیه شده بوده و مقادیر فشار موئینه را به صورت مستقیم اندازه گیری میکند. در دستگاههائی نظیر سانتریفوژ، مقادیر بدست آمده در حین آزمایش، دادههای واقعی فشار موئینه نبوده و نیاز به مراحل تفسیر جهت تبدیل این دادهها به مقادیر واقعی Pc میباشد. اما در سیستم CAPRI با استفاده از غشاءهای نیمه تراوا در برابر سیالات، امکان دستیابی به اشباع ثابت در طول مغزهها میسر بوده و اندازهگیری مستقیم مقادیر واقعی Pc مقدور میباشد. این سیستم به صورت تمام اتوماتیک و بدون جیوه بوده و قادر به انجام آزمایشات به صورت همزمان بر روی چندین نمونه مغزه میباشد.
دستگاه اندازه گیری تراوایی نسبی دو فازی با اشعه X (XRP500)
حداکثر دما: 150
حداکثر فشار: 7500
سیستم اتوماتیک XRP قادر به اندازهگیری منحنیهای تراوائی نسبی مایع/مایع و گاز/مایع در شرایط دما و فشار مخزن به دو روش پایا و غیر پایا میباشد. این سیستم مجهز به اسکنر اشعة x بوده که امکان تعیین اشباع درجای سیالات را در مغزه و در حین انجام آزمایش، فراهم میکند. این قابلیت موجب افزایش دقت و سرعت آزمایشات شده و به این ترتیب برخلاف روشهای غیر درجا جهت تعیین اشباع سیالات، دیگر نیازی به توقف آزمایش و خروج مغزه از محل اصلی آن و اندازهگیری اشباع آن به صورت وزنی یا حجمی نمیباشد.
در این سیستم ازیک تولید کننده اشعه X به جای یک منبع دائمی (Permanent Source) اشعه X استفاده شده است که دارای مــــزایای زیادی میباشد. مثلاً تولید کننده اشعه X دارای ایمنی بیشتری بوده و در هر لحظهای میتـــوان تولید کننده را خاموش کرد. همچنین از نظر زمانی و طول انجام آزمایشات مقــــرون به صرفه بوده و نیــاز به تعمیرات و هزینه نگهداری کمتری دارد, زیرا دچار مسائل مربوط به منبـــع دائمی اشعه x و زمان نیمه عمر آن نمیباشد. یکی ذیگر از مزایای سیستم XRP، پمــــپهای جابجائی مثبت (Positive Displacement Pump) آن میباشند که دارای سیلندر دوگانه دما و فشار بالا بوده و قادر به کنترل دقیق فشار, شدت جریان و حجم سیالات میباشد. این سیستم به کنترل کننده کامپیوتری و ثبت و ذخیره اتوماتیک دادهها مجهز شده و دارای نرمافزار مخصوص به خود جهت آنالیز و تفسیر اطلاعات ثبت شده میباشد.